مقدمه
پماد هیدروکینون در دسته محصولات لایه بردار پوست قرار می گیرد که برای از بین بردن تیرگی و رفع لک های پوستی تجویز می شود. این پماد در دو غلظت 2 درصد و 4 درصد ارائه می شود و بدون نسخه از داروخانه ها قابل تهیه است. کرم های هیدروکینون را برای اغلب لک های قهوه ای و کک و مک ها می توانید استفاده کنید. با این حال استفاده اشتباه از هیدروکینون می تواند موجب تحریک پوستی، قرمزی و افزایش حساسیت به نور شود. بنابراین این دارو را حداکثر سه ماه زیر نظر پزشک باید مصرف کرد.
هیدروکینون چیست؟
هیدروکینون قوی ترین ترکیب ضد لک است که با مهار ملانین، تیرگی و لک پوستی را از بین می برد. ضد لک هیدروکینون در قالب انواع پماد، لوسیون و کرم های پوستی به محصولی محبوب در بین مصرف کنندگان تبدیل شده است.
مکانیسم اثربخشی هیدروکینون با روش هایی که در ادامه می گوییم به کنترل و کاهش تعداد ملانوسیت های پوستی کمک می کند. ملانوسیت ها عواملی در پوست هستند که ملانین یا همان رنگدانه های پوست را می سازند. در هایپرپیگمانتاسیون به خاطر افزایش تولید ملانوسیت، ملانین بیشتری در پوست ساخته می شود.
نحوه عملکرد hydroquinone
- کاهش پیگمانت های (ملانوزوم) موجود در سلول های پوست
- جلوگیری از تکثیر پیگمانت ها
- مهار آنزیم تیروزیناز و توقف ملانین سازی
پماد هیدروکینون برای چیست؟
پماد هیدروکینون یک محصول پوستی با خاصیت لایه بردار، ضد لک و روشن کننده پوست است که برای لک های پوستی شامل کک و مک، لک ملاسما، لک های کبدی و لک های پیری و لک های بارداری کاربرد دارد. این کرم توسط پزشک تجویز می شود اما بدون نسخه هم از داروخانه ها قابل تهیه است.
ماده هیدروکینون قابلیت نفوذ زیادی به لایه درم پوست دارد بنابراین کرم هیدروکینون را می‌توانید برای روشن سازی و رفع تیرگی نواحی صورت، گردن، زیر بغل، کشاله ران، زانو و قوزک پا استفاده کنید. پماد هیدروکینون منافذ پوستی را مسدود نمی کند و برای انواع پوست از جمله چرب و آکنه ای مناسب است اما این پماد باید با احتیاط مصرف شود. در دوران مصرف کرم های هیدروکینون با هر غلظتی از قرار گرفتن در معرض نور از جمله نور خورشید و نورهای آبی (گوشی، تبلت، مانیتور) و لامپ های مهتابی خودداری شود. از همین رو توصیه می شود کرم و پماد هیدروکینون در شب استفاده شود. در طول روز نیز ضد آفتاب و تمدید آن فراموش نشود.
| شناسنامه دارویی | توضیحات |
| نام عمومی دارو | هیدروکینون Hydroquinone |
| نام تجاری | Eldoquin, Epiquin Micro, Lustra, Melanex |
| نوع دارو | داروی پوستی و ضد لک و لایه بردار |
| فرمول شیمیایی | C۶H۶O۲ |
| نیمه عمر | ۱۲ ساعت |
| نحوه عملکرد کرم هیدروکینون | هیدروکینون با کاهش تعداد ملانوسیت‌های موجود در پوست، پوست را روشن می کند. |
| اشکال دارویی | پماد یا کرم |
| دسته بندی بارداری | دسته C (هیچ مطالعه کافی و کنترل‌شده‌ای روی زنان باردار وجود ندارد) |
| نحوه مصرف | به‌اندازه کافی کرم هیدروکینون را روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید و از آن نزدیک چشم، دهان یا سایر مناطق حساس پوست استفاده نکنید. |
| بهترین شرایط نگهداری | در دمای اتاق، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود. |
موارد استفاده از هیدروکینون چیست؟
هیدروکینون برای روشن کردن لک های تیره پوست استفاده می شود. این لک ها که با نام های مختلفی مانند هایپرپیگمانتاسیون، ملاسما، لک های کبدی، لک های پیری و کک و مک شناخته می شوند به دلایلی مانند افزایش سن، قرار گرفتن در معرض آفتاب، بارداری، مصرف قرص های ضد بارداری، داروهای هورمونی یا آسیب به پوست به وجود می آیند.
1- پماد هیدروکینون برای لک صورت
شاید به توان گفت مهم ترین دلیل خرید پماد هیدروکینون رفع لک و روشن سازی پوست صورت است. آن هم به این دلیل که صورت ما مکرر در معرض نور خورشید قرار می گیرد. اندازه این لک ها از فردی به فرد دیگر متفاوت است. با توجه به عوارض احتمالی این ماده روی پوست فقط تحت نظر پزشک لک های پوست صورت و بدن را درمان کنید.
2- هیدروکینون برای کک و مک
کک و مک های پوستی بیشتر در نواحی از پوست که در معرض آفتاب هستند شایع است. در صورت نیز بیشتر روی بینی و گونه ظاهر می شوند. پماد هیدروکینون برای کک و مک نیز موثر است.
3- پماد هیدروکینون برای بیکینی
تاکنون استفاده از پماد هیدروکینون برای رفع تیرگی بیکینی از سوی منابع علمی تایید نشده است و برای این منظور حتما باید با پزشک مشورت شود. استفاده از محصولات اشتباه می تواند منجر به سوختگی، زخم و سوزش ناحیه واژن شود.
انواع دوزهای کرم هیدروکینون کدامند؟
در فرمولاسیون پمادهای هیدروکینون از غلظت های دو درصد و چهار درصد استفاده می شود.
پماد هیدروکینون 4 درصد
پماد هیدروکینون 4 درصد قوی تر است، با آنکه هیدروکینون 4 درصد ایمن و بی خطر است اما در مصرف آن دقت بیشتری باید به خرج دارد و حتما نظر پزشک را جویا شد. در کل بعد از یک دوره مصرف هیدروکینون 4 درصد پوست نیاز به استراحت و کاهش دوز دارد.
پماد هیدروکینون 2 درصد
پماد هیدروکینون 2 درصد ایمن تر است و بدون نسخه پزشک نیز در داروخانه ها عرضه می شود. اما همان اصول و محدودیت های مصرف غلظت چهار درصد را دارد. استفاده از پماد هیدروکینون دو درصد به مدت دو تا سه ماه بی خطر است. بعد از این مدت پوست باید استراحت کند.
بهترین کرم یا پماد هیدروکینون کدام است؟
به طور کلی هیدورکینون در دو مدل پماد و کرم های حاوی هیدروکینون در دسترس است. انواع پماد هیدروکینون در غلظت های 2% و هیدروکینون 4% عرضه می شود. کرم های هیدروکینون نیز علاوه بر ماده هیدروکینون به عنوان ترکیب اصلی شامل ترکیبات دیگری مانند ویتامین C (آسکوربیک اسید)، آ اچ آ (AHA) و روغن های گیاهی هستند.
در حال حاضر در داروخانه ها پماد هیدروکینون 4 درصد از برندهای پارس دارو، دارو پخش و… وجود دارد. برندهای مدیلن، سی گل و ام کیو نیز محصولات روشن کننده حاوی هیدروکینون با کیفیت و اثربخشی عالی عرضه کرده اند.
قیمت پماد هیدروکینون در داروخانه
پماد روشن کننده هیدروکینون با نسخه و بدون نسخه در داروخانه ها عرضه می شود. برخی از محصولات روشن کننده پوست نیز به طور تخصصی وجود دارد که هیدروکینون ترکیب اصلی آنها است. این قبیل محصولات نسبت به پماد هیدروکینون معمولی دارای مواد موثره بیشتری است و عوارض کمتری نسبت به پماد هیدروکینون ساده دارد. کرم های هیدروکینون قیمت بالاتری دارد و بسته به برند سازنده قیمت گذاری می شوند. کرم های هیدروکینون ایرانی در داروخانه ها از 150,000 تومان تا 600,000 تومان به فروش می رسد. بازه قیمت کرم هیدروکینون در داروخانه ها از 30,000 تومان تا 45,000 تومان متغیر است.
| محصول | حداقل قیمت (تومان) | حداکثر قیمت (تومان ) |
| پماد هیدروکینون 4 درصد | 30,000 | 45,000 |
| کرم های حاوی هیدروکینون (ایرانی) | 150,000 | 600,000 |
طریقه استفاده کرم هیدروکینون
برای مصرف کرم روشن کننده و ضد لک هیدروکینون ابتدا باید صورت را با مواد شوینده شستشو دهید تا کامل مواد آرایشی و کرم های پوستی زدوده شود. بعد از خشک شدن پوست از کرم بر روی موضع موردنظر استفاده کرده و آن موضع را ماساژ دهید.
عوارض پماد هیدروکینون
استفاده از کرم های هیدروکینون روی پوست سالم (بدون زخم و بریدگی) عوارضی ندارد اما در افرادی که پوست حساسی دارند ممکن است عوارض جانبی ناخواسته زیر مشاهده شود:
- خارش یا سوزش خفیف
- قرمزی پوست
- خشکی پوست
این علائم نگران کننده نیست و معمولا بعد از 24 ساعت برطرف می شود اما اگر باقی ماند یا شدت گرفت، حتماً در مورد آنها با پزشک مشورت کنید. همچنین در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه شود.
- سوزش یا خارش شدید پوست
- پوسته پوسته شدن یا تورم موضع
- تغییر رنگ غیر عادی پوست
بهترین جایگزین طبیعی هیدروکینون
آربوتین از مشتقات طبیعی هیدروکینون است که به هیدروکینون طبیعی مشهور شده و مانند هیدروکینون در مهار آنزیم تیروزیناز موثر است. در انواع کرم و سرم های پوستی آربوتین را می توانید در بازار مشاهده کنید. شرکت های ایرانی آردن و سی گل کرم های حاوی آربوتین را تولید کرده اند. برند دیگری که سرم های پوستی حاوی آربوتین را ارائه می دهد اوردینری است. دو نمونه از این سرم ها در فروشگاه لوماسیس نیز موجود است. یکی از آنها علاوه بر آربوتین حاوی هیالورونیک اسید است و دیگری همراه با آربوتین، آسکوربیک اسید 8% دارد. غلظت آربوتین هر دو این سرم ها 2% است.
بهترین کرم خارجی به جای هیدروکینون
اگرچه هیدروکینون یک درمان استاندارد برای محو شدن لک های قهوه ای و کک و مک است اما به درمان لک قرمز کمکی نمی کند. مشاهده شده برخی از لک ها روی سطح پوست ناشی از زخم، بخیه، سوختگی یا کندن جوش به وجود آمده که پماد هیدروکینون نه تنها کمکی به رفع آنها نمی کند بلکه ممکن است عوارض جبران ناپذیری نیز به دنبال داشته باشد. بنابراین شناخت نوع لک و انتخاب بهترین محصول برای درمان لک اهمیت ویژه ای دارد.
در صورتیکه لک های پوستی شما هنوز قرمز است و مدت زمان زیادی از ایجاد آن نگذشته محصولات ترمیم کننده بهترین گزینه برای درمان این لک ها هستند. کرم های ترمیم کننده مختلفی در بازار وجود دارد که بسته به ایرانی و خارجی بودن با قیمت های مختلفی عرضه می شوند. کرم سیکالفیت اون ترمیم کننده ای فرانسوی است که در اندازه 40 میلی لیتر لک های پوست ایجاد شده در اثر زخم، خراش یا جای جوش را به راحتی برطرف می سازد.
سوال متداول
کرم هیدروکینون برای چی خوبه؟
کرم هیدروکینون برای لایه برداری پوست و رفع تیرگی و لک های پوست مفید است. هیدروکینون مستقیم بر لایه درم تاثیر می گذارد و باعث جلوگیری از تشکیل ملانین و رنگدانه ها در پوست می شود.
سخن پایانی
پماد هیروکینون پوست را روشن کرده و لک ها را از بین می برد اما برای استفاده از آن در نواحی حساس مانند بیکینی نیاز به احتیاط دارد. همچنین از مصرف آن روی هر لکی خودداری کنید و برای انتخاب محصول روشن کننده، متناسب با نوع لک حتماً با پزشک متخصص مشورت کنید.
